
árgangur 2006 er jólasnapsinn minn i ár. Hann fær mig til að brosa.
Til er mynd
mynd í minni bók
mynd af engli
engli sem grætur.
brosir gegnum tárin
innviðið er brotið
en myndin er ósnortin
Hróel
1986-
Hellist yfir hugarbálið
er húmið sækir að.
í þig verð að stappa stálið
stattu bein og mundu það
að eftir skúr mun skína sólin
skært og hlýtt á heima hólinn.
1. Ég keypti nýja útgáfu af trivial pursuit sem verður spilað á kvöldin þegar krakkarnir koma í mat, ef þau mega vera að því fyrir próflestri þ.a.s. Þau eru svo elskuleg að koma alltaf á þriðjudögum og sunnudögum og borða með gamla karlinum og skemmta honum. Nú er hinsvegar prófstressið byrjað hjá þeim blessuðum og eina vantaði í fiskibollurnar og grjónagrautin sem ég eldaði í gær. Ekta íslenskt kvöld.
2. Á sunnudaginn verður fyrsta laufabrauðs gerðin. Hitti þá systur og systurdætur og þeirra fólk og skerum út með þar til gerðum járnum og skreytum eins og hver kann kúnst til.
3. Þann 13. desember er svo aftur laufabrauðsgerð með tveimur vinafjölskyldum, reyðarfjarðar þilskipaútgerðarmanninum og hans fólki og píanóleikaranum sem nú er orðin organisti ofan á allt annað listastúss. Þetta er orðin meira en áratugahefð og með laufabrauðsgerðinni legg ég alltaf til púrtvín og blámygluost. Lengi vel notaði ég Stilton en íslenski akureyrar gull osturinn slær honum alveg við og hef notað hann mörg ár eða ef ég dett niður á frönsk afbrigði í ostabúðinni á Bitruhálsi þá hef ég freistast til að kaupa slíkt. Í ár verður partíð hjá mér og ég hlakka til að fá líf í húsið, enda syngja og trallar allt þetta söngelska fólk og spilar af fingrum fram. Ég les gjarnan ljóð eða valdan kafla úr einhverri hnyttinni bók. Svo er alltaf endað á því að borða hangið kjöt, læri á beini sem er soðið í ofni að hætti píanóleikarans.
4. Á föstudaginn kemur förum við í leikhús. Þ.e. ég og börnin öll fjögur. Strákarnir tveir og kærustur þeirra. Mér datt það snjallræði í hug að kaupa áskriftarmiða fyrir alla fjölskylduna í Borgarleikhúsið í vetur. Það kostar ekki mikið, því þeir bjóða upp á námsmanna- og ungmenna afslátt svo miðinn kostar ekki mikið meira en að fara í bíó. Við ætlum að fara í fyrsta sinn og sjáum Fló á skinni.
5. Í desember er úr vöndu að ráða með tónleika því úrvalið er svo mikið. Ég hef haft fyrir reglu í mörg ár að fara á jólatónleika Móttettukórsins í Hallgrímskirkju og verður enginn svikinn af því. Í ár ætla ég að halda mig við það reikna ég með en er líka spenntur að fylgjast með öðru framboði enda tækifærissinni.
6. Bækur. Þær eru ómissandi og gott að grúska í eina eða tvær af jólabókunum. Ég er búinn með sólkross, gerði það á ferð minni til BNA fyrir skemmstu. Þarf nú að velja mér næstu bók, af nógu að er af taka.
7. Strákarnir á Mílanó. Ekki má gleyma þeim góðu fundum á laugardögum þegar við hittumst í hádeginu og býsnum yfir ástandinu og þykjums vera að vísindast. Þetta er orðin fastur liður í tilverunni um þessar mundir.
8. Hestar. Þeir verða teknir á hús um miðjan desember eða þar um bil. Ég stefni að því að hafa fjóra í húsi i vetur. Ekki veitir af því báðar kærustur drengjanna eru hestakonur
9. Sprikl og fjallgöngur. Ég þarf að taka mig á.
10. Já tíu, hvað er nú það. Eitthvað sem bíður í óvissunni og kemur óvænt og hressir upp á lífið.
Fyrst voru nokkur smátt skorin hvítlauksrif, einn smátt skorinn rauðlaukur steiktur í blöndu af smjöri og olíu á pönnu í nokkrar mínútur þar til mjúkt. Saltað og piprað og kryddað með hnífsoddi af chilipipar. Því næst var smárri hörpuskel, risarækjum og blönduðum sjávarkokteil skellt á pönnuna og svissað aðeins að utan og veitt af pönnunni. Þá var smá hvítvíni skvett yfir, alkóhólið soðið af, hálfri dós af niðursoðnum tómötum bætt saman við, slatti af rjóma (Ragnar notaði rjómaost en hann átti ég ekki), og sjávarfanginu bætt aftur saman við.
Hrörnar þöll
sú er stendur þorpi á.
Hlýr-at henni börkur né barr.
Svo er maður
sá er manngi ann.
Hvað skal hann lengi lifa?
Fyrst eru 15-20 sveskjur settar í pott og vatn hellt yfir, nóg til að hylja, og svo eru þær hitaðar að suðu og svo tekið af hitanum og leyft að liggja í heitu vatninu í 10 mínútur. Vatninu er svo hellt frá og lagt til hliðar þar til síðar í matargerðinni....
Hún (sósan) er gerð þannig að soð er útbúið í potti - kannski kjúklingasoð eða svínasoð (ég notaði 2 teninga svínasoðs)... svona um það bil 250 ml samtals. Næst er einn fínt skorinn laukur steiktur á pönnunni sem lundirnar voru steiktar (ekki henda fitunni sem er á pönnunni, fullt af bragði þar) og ein klípa af smjöri bætt saman við. Steikt þar til laukurinn er orðin mjúkur og þá er einu góðu glasi af hvítvíni sett á pönnuna og suðunni leyft að koma upp og soðið aðeins niður. Þá er soðinu - ca. 250 ml hellt saman við, 3 lárviðarlaufum, hálfu handfylli af fersku timian (ég notaði 1 tsk af þurrkuðu timian), og svo vatninu af sveskjunum og svo auðvitað sveskjunum sjálfum. Saltað og piprað. Þetta er svo soðið upp og leyft að sjóða niður um helming. Þá er sósan síuð og sett aftur á pönnuna og 250 ml rjóma er bætt á pönnuna. Soðin í nokkrar mínútur þar til hún fer að þykkna og þá er grísalundunum bætt aftur saman við og þær hitaðar í gegn.
Andarnefju éta vann
yndislega það niður rann
sæll gjörðist nú hinn svangi.
En meðlæti fylgir margoft böl
maðurinn fékk nú iðrakvöl
með norðvestan niðurgangi.
Læddist forynjan frá
með sinn ferlega her.
Hún var grimmeyg og grá,
og hún glotti við mér.
Ég er frelsaður, Feigð,
ég hef faðmað og kysst.
Undir septembersól
brosti sumarið fyrst.
Á einhverju augnabliki
það upp fyrir Munda rann
að brátt út í buskann fyki
baráttan, lífið og hann.
Arnhildur 1988- af ljod.is
Að þykkna upp: Verða ólétt
Afhenda: Höggva af hönd
Afleggjari: Maður í megrun
Baktería: Hommabar
Bálreið: Slökkviliðsbíll
Biskupstunga: Talsmaður biskups
Blaðka: Kvennkyns blaðamaður
Bleðill: Karlkyns blaðamaður
Boðberi: karlkyns sem háttar sig í boðum
Brautryðjandi: Snjóruðningstæki
Búkarest: Líkhúsið
Dragbítur: Árbítur sem hefur seinkað
Dráttarkúla: Eista
Dráttarvextir: Meðlag
Endurholdgun: Fitnar aftur eftir megrun
Frosinn og fannbarinn: Mjög stífur og þurr á manninn
Glasabarn: Barn getið á fylleríi
Gullfoss og geysir: Uppköst og niðurgangur
Hangikjöt: Afslappað typpi
Heimskautafari: Tryggur eiginmaður
Hleypa brúnum: Kúka
Kommúnistafundur í kjallaranum: Blæðingar kvenna
Kúlulegur: Feitur
Kviðlingur: Fóstur
Meðalmaður: Lyfsali
Meinloka: Plástur
Nábýli: Kirkjugarður
Neitandi: Bankastjóri
Neyðarkall: Björgunarsveitarmaður
Skautbúningur: Næríur
Skipta sköpum: Kynskiptiaðgerð
Tannstönglakviðfylli: Pinnamatur
Undirbúningur: Nærföt
upphlutur: Brjóstahaldari
Úrhellir: Kanna
Útvarpsmaður: Dyravörður
Viðbjóður: Afgreiðslumaður í timburverlsun
Vindlingur: Veðurfræðingur
Öryrki: Sá sem er fljótur að yrkja
Öskureið: Ruslabíll
Haustvindurinn leikur sér í kvöld,
við laufin sem dansa villtan dans í nóttinni.
Ég sit hljóður í þögninni og hugsa
um fiðrildið sem flögraði eitt augnablik inn í líf mitt í dag.
Skyldi það hafa breyst í prinsessu.
sem dansar í kvöld í haustvindinum.
Viðar Kristinsson
1960- af ljod.is
Kaffibollinn skal lagaður undir 9 kg þrýstingi, úr 7 gr af möluðu kaffi frá viðurkenndum kaffiframleiðanda og lögunin á að taka 25 sekúndur!
Chili-papriku sulta:
4 stk. stórar rauðar paprikur
5-6 stk. ferskur rauður chilipipar (fræhreinsaður)
1 kg sykur
1 ½ bolli borðedik
5 tsk. sultuhleypir (Melatín).
Maukið paprikurnar og chilipiparinn í matvinnsluvél (eða saxið mjög smátt). Sjóðið maukið með borðedikinu og sykrinum í 20 mín.
Setjið síðan sultuhleypinn út í og sjóðið í 2 mínútur í viðbót.
Gerir ca. 1,3 l af sultu.
Hráefniskostnaður (Bónus) um 500 kr. (m.v. erlenda papriku).
Sem lífsins versta hatur
og heimsins versta stríð,
svo ljúft og yndisfagurt,
svo friðsælt alla tíð,
sem næturmyrkrið svartast
og svarin vetrarhríð,
sem guðdómlegur söngur
og sumarnóttin blíð
það unir sér við vatnið
svo undurkyrrt og tært
í lífsins dimmu veröld
ljós þess blikar skært.
Aðgát skaltu hafa
um allt sem því er kært
því ástfangið hjarta
verður auðveldlega sært.
Ódáinsvellir
og draumlanda rökkrið
okkur sundrar
óskiljanlegar mannverur
í yfirlögðu næturhúmi
þar sem hvorugt skín
án hins.
Inn um glufur lósið lætur sverfa,
Í lágu byrgi læðist vera klökk.
Óskin einn er í náttúru að kverfa,
Fara innar, neðar, vera dökk.
Í höndum hrjúfum andlit hefur falið,
Við hvert andvarp, hreyfing er í leit.
En ekkert tár, því tárið hefur kalið,
Þar engin von, í von um nýjan reit.
Þá lítið ljósrof í sprungu leikur helli,
og slær á veggi annarlegum ljóma,
draumar vakna um fagur græna velli,
í frelsi lifna bak við lukta dóma.
Út hún braust og hljóp á lágu landi,
elt þar uppi fram um tímans okið.
Það lifa margir sem eru í þessu standi
og geta aldrei um frjálst hárið strokið.
Páll Hólm
1954-
Fífilbrekka, gróin grund,
grösug hlíð með berjalautum,
flóatetur, fífusund,
fífilbrekka smáragrund.
Yður hjá ég alla stund
uni best í sæld og þrautum.
Fífilbrekka, gróin grund,
grösug hlíð með berjalautum.
Sæludalur, sveitin best,
sólin á þig geislum helli,
snemma risin, seint er sest.
Sæludalur, prýðin best.
Þín er grundin gæðaflest,
gleði æsku, hvíldin elli.
Sæludalur, sveitin best,
sólin á þig geislum helli.